Η τυπογραφία υπάρχει παντού γύρω μας. Στα βιβλία που διαβάζουμε, στις ιστοσελίδες που επισκεπτόμαστε, στη σήμανση δρόμων, στις συσκευασίες που χρησιμοποιούμε, κ.ά.
Η τυπογραφία, με απλά λόγια, είναι το σύνολο των μεθόδων της στοιχειοθεσίας που δημιουργεί και αναπαράγει κείμενο και εικόνα*, πράγμα που μπορεί να χρησιμοποιείτε καθημερινά αν δημιουργείτε αρχεία ή άλλα έργα την δουλειά, τη σχολή ή για προσωπική χρήση.
Η τυπογραφία μπορεί να αποτελεί θέμα που τρομοκρατεί πολλούς γραφίστες στα πρώτα τους βήματα, αλλά στην πραγματικότητα δεν θα έπρεπε να είναι έτσι. Απαιτούνται μόνο κάποιες βασικές γνώσεις για να κάνετε τη διαφορά στα project σας.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με την ανάλυση κάποιων βασικών στοιχείων.
Οι βασικές κατηγορίες γραμματοσειρών:
Γραμματοσειρές Serif
Οι γραμματοσειρές Serif έχουν πατούρες που εξέχουν από το κυρίως μέρος των γραμμάτων. Εξαιτίας της κλασικής εμφάνισης τους είναι μια καλή επιλογή για πιο παραδοσιακά projects. Συναντώνται συχνά σε έντυπες εκδόσεις όπως περιοδικά και εφημερίδες.
Γραμματοσειρές Sans Serif
Οι γραμματοσειρές Sans Serif δεν έχουν πατούρες, όπως δηλώνει και το όνομά τους (Sans στα γαλλικά σημαίνει «χωρίς»). Οι γραμματοσειρές της κατηγορίας αυτής θεωρούνται πιο μοντέρνες από τις γραμματοσειρές Serif. Στα έντυπα χρησιμοποιούνται κυρίως σε επικεφαλίδες και λιγότερο στο κυρίως κείμενο. Είναι πιο εύκολο να διαβαστούν σε οθόνες υπολογιστών, tablets και κινητών τηλεφώνων καθώς σε χαμηλή ανάλυση, λεπτομέρειες όπως οι πατούρες μπορεί να εξαφανιστούν ή να φαίνονται τεράστιες.
Γραμματοσειρές Display
Οι γραμματοσειρές Display έχουν πολλά διαφορετικά στυλ, όπως Χειρόγραφες, Blackletters (γνωστές επίσης ως γοτθικές), διακοσμητικές, κ.ά. Λόγω της διακοσμητικής τους φύσης οι γραμματοσειρές αυτές χρησιμοποιούνται κυρίως σε μεγάλα μεγέθη όπως για παράδειγμα σε τίτλους και επικεφαλίδες και σε σχέδια με μεγάλα γραφικά.
Κατά κάποιο τρόπο, οι γραμματοσειρές έχουν τη δική τους γλώσσα. Όλες μεταφέρουν κάτι περισσότερο από το ίδιο το κείμενο που τις χρησιμοποιεί. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να διαλέξετε μια γραμματοσειρά που ταιριάζει στο μήνυμα που θέλετε να μεταφέρετε.
Κάποιες γραμματοσειρές κουβαλάνε το δικό τους φορτίο, όπως η Comic Sans, η Curls, η Papyrus κ.ά. Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα σε αυτές τις γραμματοσειρές, πέρα από τη φήμη που κουβαλάνε και τις έχει χαρακτηρίσει σε «ξεπερασμένες» και «υπερ-χρησιμοποιημένες». Γι’ αυτό αν μπείτε στην πρόκληση να τις χρησιμοποιήσετε, ξανασκεφτείτε το και χρησιμοποιήστε κάτι άλλο. Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές με παρόμοιο στυλ, αλλά που δεν θα τραβάνε την προσοχή από το μήνυμα που θέλετε να μεταφέρετε.
Less is More
Όταν έρθει η ώρα να αποφασίσετε ποια γραμματοσειρά να χρησιμοποιήσετε, ακολουθήστε τον κανόνα «Less is More». Είναι καλύτερο να περιορίσετε τη χρήση σε μια ή δύο γραμματοσειρές ανά project. Αν χρειάζεστε περισσότερη αντίθεση, χρησιμοποιήστε την γραμματοσειρά σε διαφορετικά μεγέθη, βάρη ή στυλ. Το κόλπο αυτό αποτελεί μια ασφαλή λύση για να δημιουργήσετε ενδιαφέροντες συνδυασμούς που δουλεύουν.
Τα ετερώνυμα έλκονται
Σίγουρα έχετε ακούσει τη φράση αυτή. Ε λοιπόν, Το ίδιο ισχύει και για τις γραμματοσειρές. Μη φοβηθείτε να χρησιμοποιήσετε γραμματοσειρές που είναι διαφορετικές αλλά λειτουργούν συμπληρωματικά, όπως serif με sans serif γραμματοσειρές, κοντές με ψηλές ή διακοσμητικές με απλές. Κάτι τέτοιο μπορεί στην αρχή να αποδειχθεί πρόκληση, αλλά μην απελπίζεστε. Αναζητήστε έμπνευση σε δημοσιευμένες δουλειές και σύντομα θα εξοικειωθείτε.
Ιεραρχία (Hierarchy)
Η ιεραρχία χρησιμοποιείται για να καθοδηγήσει το μάτι του αναγνώστη στο πιο σημαντικό στοιχείο του σχεδίου. Με άλλα λόγια, τους δείχνει από που να αρχίσουν και που να πάνε στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας διαφορετικά επίπεδα έμφασης. Ο καθορισμός της ιεραρχίας είναι εύκολος: Απλά καθορίστε ποιο στοιχείο θέλετε ο αναγνώστης να δει πρώτο και κάντε το να ξεχωρίζει. Τα στοιχεία υψηλού επιπέδου είναι συνήθως μεγαλύτερα, πιο έντονα ή διαφορετικά από τα άλλα. Μην κάνετε όμως υπερβολές.
Διάστιχο (Leading)
Το διάστιχο είναι το κενό ανάμεσα στις γραμμές ενός κειμένου. Ένα ισορροπημένο διάστιχο πρέπει να είναι μεγαλύτερο από το κείμενο. Αν δεν είστε σίγουρος για το τι διάστιχο να χρησιμοποιήσετε, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την επιλογή default. Στόχος του διάστιχου είναι να κάνει το κείμενο όσο το δυνατό περισσότερο ευανάγνωστο. Το πολύ μικρό ή το πολύ μεγάλο διάστιχο θα κάνει την ανάγνωση πολύ δύσκολη για τον αναγνώστη.
Αραίωση (Tracking)
Η αραίωση αναφέρεται στο συνολικό κενό ανάμεσα στα γράμματα μιας λέξης. Τα περισσότερα προγράμματα σας επιτρέπουν να αυξήσετε ή να μειώσετε την αραίωση ανάλογα με τις ανάγκες σας. Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να ρυθμίσετε την αραίωση γραμματοσειρών που είτε έχουν από προεπιλογή αυξημένη αραίωση, είτε πολύ μειωμένη.
Διαγραμμάτωση ή Διαστοιχείωση (Kerning)
Η διαγραμμάτωση ή διαστοιχείωση αναφέρεται στην απόσταση ανάμεσα σε συγκεκριμένους χαρακτήρες. Εξαρτάται από την ίδια τη λέξη, καθώς κάθε φορά η απόσταση ανάμεσα σε δύο γειτονικούς χαρακτήρες υπολογίζεται σε σχέση με το σχήμα τους. Κάποιες γραμματοσειρές έχουν «κακή διαγραμμάτωση» με αποτέλεσμα συγκεκριμένοι χαρακτήρες να φαίνονται τοποθετημένοι λάθος. Αν η γραμματοσειρά που χρησιμοποιείται ανήκει σε αυτές και δεν έχετε μεγάλη εμπειρία στη ρύθμιση διαγραμμάτωσης, καλύτερα να επιλέξετε άλλη γραμματοσειρά.
Ένα καλοφτιαγμένο κείμενο μπορεί να μετατρέψει ένα συνηθισμένο project σε εξαιρετικό. Αρκεί να ασχοληθείτε περισσότερο με την τυπογραφία και θα δείτε ότι σύντομα θα εξοικειωθείτε περισσότερο, θα παρατηρείτε περισσότερα και θα… κάνετε περισσότερα στα δικά σας projects.
Διαβάστε επίσης: Τα στοιχεία της οπτικής επικοινωνίας
